Mijn Lieve Zusje - Mijn lieve vaderZij werd maar 35 jaar

De klanken raakten me

Lieve pap,

In de hal van mijn werk staat een piano, een vleugel. Toen ik vandaag vanuit de kantine naar mijn werkplek liep, zat er iemand op te spelen.

De klanken deden me denken aan de noten die jij altijd speelde. Ik had ze voor het laatst gehoord uit jouw vingers. In gedachten zag ik je handen over de toetsen glijden en je voet ritmisch het pedaal indrukken. Zelfs toen je geen idee meer had wie ik was, wist je nog moeiteloos de juiste noten te raken.

Heel even zat ik weer naast je, te luisteren en me te verwonderen over jouw liefde en gave voor pianomuziek. Snel liep ik door, want de klanken zorgde ervoor dat ik tranen voelde opkomen. Het ontroerde me en ineens miste ik je weer enorm. Bedankt voor alles pap.

Niet alles hoeft opgelost te worden

Ineens zat ik ziek thuis. Voordat ik überhaubt besefte wat er nou eigenlijk aan de hand was, waarom ik niet meer functioneerde, moest ik me melden bij de bedrijfsarts.

Ja, er was veel gebeurd. Mijn zusje was overleden en nog geen half jaar later hebben we mijn vader moeten verhuizen naar een verzorgtehuis. De zorgen om mijn zusje gingen over in zorgen om mijn vader. Daarbij kwam een verhuizing van de stad naar een dorp, de coronacrisis en alle ellende die daarbij kwam kijken.

Al die tijd heb ik prima kunnen functioneren op mijn werk. Mijn gemoedstoestand had geen invloed op mijn werk, hoe verdrietig ik ook was. Het was juist wel fijn om aan het werk te zijn, de afleiding deed me goed. Ik heb geen dag niet met plezier gewerkt. En in al die jaren heb ik me misschien slechts één dag ziek moeten melden.

Maar op mijn werk werd het steeds drukker. Er gebeurden vervelende dingen in ons team, er vielen mensen uit en er was geen leiding en visie meer. Het was een onrustige en chaotische tijd, er wordt zelfs nu nog over gesproken. Ik heb een groot verantwoordelijkheidsgevoel en aangezien ik iemand ben die graag wil helpen, nam ik veel taken op me. Teveel. En dat is de reden geweest waarom ik uitviel. Werkdruk.

Maar dan zit je ineens thuis en ga je op zoek naar antwoorden. Wat is er nou eigenlijk gebeurd? Waarom functioneer ik niet meer? Alles wordt onder de loep gelegd want waar ligt het toch aan?

Uiteraard kwam in mijn eerste gesprek met de bedrijfsarts het verlies van mijn zusje en de zorgen om mijn vader naar boven. Ik kon alleen maar huilen en dit was toch een duidelijke reden voor mijn tranen. Verdriet.

Ja ik had verdriet, dat zal nooit weggaan. Maar dat was niet de reden voor mijn uitvallen denk ik nu. Zoals ik al schreef, ik heb altijd kunnen functioneren op mijn werk. Pas toen het chaos werd op mijn veilige leuke werkplek ging het mis.

Maar de bedrijfsarts zal het wel weten. En dus ging ik op haar aanraden naar de psycholoog en langs de huisarts. Als ik van haar elke ochtend in de sloot moest springen dan had ik dat nog gedaan. Want tja, je moet ook meewerken aan je herstel. Ik wilde álles doen om ‘beter’ te worden en weer aan het werk te kunnen. Blijkbaar was er vanalles mis met me en dat moest opgelost worden. En het liefst een beetje snel.

En dat alles willen fixen was juist niet goed voor mij. Als je in een open wond blijft porren, gaat deze nooit dicht. En als je pech hebt krijg je er nog een ontsteking bij. Als je naar oorzaken en problemen graaft, zul je altijd wat vinden. Naar de werkdruk werd eigenlijk niet gekeken, ook niet door mezelf. Ik zag het als ‘de druppel’. Want er waren immers genoeg andere oorzaken die mijn uitvallen zouden kunnen verklaren. Ik had nogal wat meegemaakt in korte tijd.

Ik ben er van overtuigd dat als ik drie maanden met rust was gelaten, geen gesprekken hier en daar, geen controle en druk, had ik veel sneller weer aan het werk gekund. Gewoon een paar maanden rust. Helemaal niets. ‘We willen je niet horen, niet zien en we blokkeren je mailadres. Je gaat verplicht op vakantie. Veel plezier!’. Geen oorzaken zoeken, niet graven naar redenen.

Rust werd me geadviseerd en ‘leuke dingen doen’. Maar geloof me, het schuldgevoel overheerst als je ineens thuis komt te zitten. Er moest blijkbaar vanalles ‘gefixt’ worden voordat ik weer kon werken. Van rust kwam het pas na negen maanden thuis zitten.

Ik had moeten zien dat de situatie op mijn werk de boosdoener was. De bedrijfsarts had niet álles moeten willen aangrijpen om me te fixen. Een ander is misschien juist wel gebaat bij controle en gesprekken. Mij heeft het eerder kwaad dan goed gedaan denk ik nu. Je kunt niet alle mensen in hetzelfde protocol stoppen.

Ik denk echt dat we over de oorzaak heen gekeken hebben: de chaos en werkdruk in het team. Daarvoor kon ik altijd functioneren, wat er ook aan de hand was.

Gelukkig is de rust in het team wedergekeerd en ben ik met plezier weer aan het werk. Ik zal altijd mijn ‘makken’ houden, ik ben ook maar een mens. Maar invloed op mijn werk heeft het nooit gehad.

En dat had ik misschien duidelijker moeten laten weten. Al denk ik ook dat ik het nu pas zo kan zien. Puur en alleen omdat er zogenaamd vanalles mis met me was en dat opgelost moest worden. Ik zat in een ‘malle molen’ en oh wat ben ik blij dat ik daaruit ben weten te komen.

“Broken crayons still color”

Een duwtje in de rug

Toen ik net bevallen was en de kraamzorg nog langs kwam, deed ik eigenlijk teveel. Ik wilde helpen in het huishouden, met onze pasgeboren dochter en eigenlijk gewoon ‘de boel weer oppakken’. Maar de nachtelijke voedingen, de weinige uurtjes slaap en mijn lichamelijke conditie werkten niet mee. En toch voelde ik me enorm schuldig als ik niets deed.

Ik weet nog heel goed dat de kraamzorg, het type stevige strenge maar lieve grootmoeder, beval me naar bed te gaan en te gaan slapen. Overdag. ‘Jij gaat slapen, wij zorgen voor je dochter. Hup!’. Ze gaf me nog net geen duw in m’n rug. Als een kind dat straf kreeg ging ik maar ik bed liggen. Ik voelde me schuldig, verdrietig en een slechte moeder. Maar de kraamzorg was duidelijk, ik had geen keus. Met tranen in mijn ogen ben ik in slaap gevallen.

En oh wat was dat een héérlijk dutje. Ik voelde me herboren nadat ik gedesoriënteerd uit een diepe slaap wakker werd. De kraamzorg had gelijk, dit had ik nodig om verder te kunnen zorgen en herstellen.

Vandaag voelde ik me weer een kind dat straf kreeg. Na een jaar ziek thuis te zijn geweest ben ik weer aan het werk. Dat voelt goed en is fijn. Het is geen moeten meer maar willen. De knop is om. En ik ging bijna full speed weer aan de slag. Gewoon ‘de boel weer oppakken’. Wel met de grote verandering dat ik me er nu bewust van ben als ik me minder goed voel en daarop kan inspelen.

Maar ik werd teruggefloten door de arbeidsdeskundige en mijn leidinggevende. Ik moet mijn uren opbouwen in een rustig tempo. Ergens wil ik dat helemaal niet maar diep van binnen weet ik nu ook dat dat beter is. En dus is er een duidelijk schema gemaakt waar ik me aan moet, ga, houden. Dat dat betekent dat ik halverwege de dag naar huis ga terwijl de rest doorwerkt, dat is dan maar zo. Het schuldgevoel moet ik aan de kant zetten.

Uiteindelijk ben ik de kraamzorg zó dankbaar dat ze me tot slapen dwong, het hemelse gevoel van dat middagslaapje kan ik me nog tot op de dag van vandaag herinneren. Uiteindelijk zal ik de arbeidsdeskundige vast ook dankbaar zijn dat ik na een jaar weer rustig kan wennen aan het ‘normale’ leven. Soms is een duwtje in je rug zo gek nog niet.

The big 4-0

Lieve Eef, vandaag zou je 40 kaarsjes moeten uitblazen. Vandaag zou je ‘echt ouououd’ zijn, zoals je zou zeggen.

Je had vast en zeker een feest gegeven. Of gewoon gezellig met vriendinnen en vrienden geborreld. Je zou overladen worden met lieve woorden, dat weet ik zeker.

Een verjaardagskaart hoef ik niet te schrijven, een appje komt niet meer aan en de telefoon blijft onbeantwoord. Want ‘the big 4-0’ vier je in een wereld die wij niet kennen.

Vandaag mis ik je, zoals elke dag. Ik was met mam bij je bankje, een vertrouwde plek. Daarna hebben we gegeten in het restaurant waar je vroeger boven gewoond hebt.

Gefeliciteerd lief zusje, in gedachten geef ik je een dikke knuffel. Ik hoop dat je ‘m voelt.

Ik ben wie ik ben

Sinds ik twee maanden ‘vrij’ was van gesprekken met de psycholoog en bedrijfsarts, voel ik me veel beter. Het laatste gesprek met de psycholoog zit erop en ze beaamde dat het beter met me gaat als je me m’n gang laat gaan.

De bedrijfsarts probeerde al die tijd alles om mij ‘beter’ te maken. Andere therapie, meer therapie, medicatie. Dit verstikte me. Ik had rust nodig. Natuurlijk wist ik dit wel, maar als de bedrijfsarts had gezegd dat ik elke ochtend in de sloot moest springen had ik dat nog gedaan ook. Weet ik veel hoe zoiets werkt als je ineens thuis komt te zitten. Het was een rare periode. Ik deed er álles aan om ‘beter’ te worden en achteraf gezien maakte dat dingen alleen maar erger.

Die twee maanden waarin ik geen gesprekken had, ging het beter. Ik voel me zekerder, ken m’n grenzen beter en ben me bewust van hoe ik me soms kan voelen en wat ik dan kan doen.

En nu wil ik gewoon weer aan het werk. Weer bij het team horen, weer nuttig zijn. Ik ben het zat dat mensen steeds denken ‘kan ze dat wel aan?’. Onder alles wat ik doe of zeg lijkt een vergrootglas te liggen. En dat ben ik een beetje zat. Iedereen heeft wel eens ‘buien’ of ergens moeite mee.

Ik ben wie ik ben. Met mijn onzekerheden, emoties en struggles op sommige dagen. Net als iedereen. Veel prikkels vind ik soms lastig, net als sociale aangelegenheden. Ik ben een introvert maar dat betekent niet dat ik niet kan functioneren.

Ik ben wie ik ben en dat is helemaal oké.

De piste af met een lach op m’n gezicht

Op mijn zestiende brak ik mijn pols op het ijs. Schaatsen vond ik nooit leuk. Mijn voeten deden altijd pijn, ik had het ondanks dikke winterkleding toch nog koud en ik kon het gewoon niet. Maar de buurtkinderen stonden allemaal op het ijs op de sloot achter ons huis en tja, dan ‘moest’ ik ook maar. En dat eindigde dus met een ritje naar de gipskamer.

Sindsdien heb ik één keer vijf minuten op de schaats gestaan, zonder succes. Ik deed het omdat het de wens van m’n dochter was. Ze wilde zó graag dat ik met haar het ijs op zou gaan. Ik vond dat ik het moest doen voor haar ook al bracht het mij veel angst en zorgen.

In de vakantie stond schaatsen op de planning omdat ze dat zo leuk vindt. Ik heb lang getwijfeld en slapeloze nachten gehad maar ik durfde, en wilde, gewoon echt niet. Ik doe alles voor haar maar hier moest ik een grens trekken. De angst was te groot, het plezier totaal niet aanwezig. Het voelde als falen maar alles in me schreeuwde ‘niet doen’. En dus keek ik toe toen ze met haar vader lol had op het ijs.

Op de verjaardag van onze dochter stond skiën in Snowworld op de planning, als verrassing. Ze heeft al een tijdje skiles op een borstelbaan maar nog nooit in echte sneeuw geskied. Ze zou het zéker leuk vinden.

Als tiener heb ik vaak geskied. Ik ging een aantal keer mee met een skivakantie voor jongeren en leerde daar op twee latten naar beneden glijden. Hoewel het ruim twintig jaar geleden was dat ik op de skies stond en ondanks de nachtelijke angsten van gebroken benen, botsingen op de piste en andere ongevallen (in gedachten hoorde ik de ambulance al) twijfelde ik geen moment, dit durfde ik. Ik zou gewoon mee skiën en niet vanaf de zijlijn toekijken.

Het was even wennen maar als snel ging het prima en vond ik het ook echt leuk om weer de piste af te gaan. We hebben met z’n drieën vier uur lang geskied met een kleine opwarm pauze tussendoor.

Ze had een hele leuke dag vertelde ze me ‘s avonds, ik stond niet passief te kijken maar mocht en durfde deel te nemen aan het plezier en we deden het met z’n drieën. Het was zó leuk. En ook dat was nieuw sinds lange tijd, iets weer leuk vinden. Ik kan het nog.

Ik hoop dat ik met het skiën het niet schaatsen een beetje goed heb gemaakt en haar heb laten zien dat haar moeder echt nog wel dingen durft.

Sporten zou vergoed moeten worden

Bij sporten denk je waarschijnlijk direct aan afvallen, fit worden en spieren kweken. Dat is ook niet gek want daar ligt altijd de focus op. Maar vergeet en onderschat het mentale aspect van sporten niet.

Ik sport om de dag iets positiefs te geven. Je hebt namelijk nooit spijt als je bent gaan sporten, ik in ieder geval niet. Als ik ben geweest voelt dat als een overwinning op mezelf. Het is een lichtpunt van m’n dag. En ja, die extra kilo’s op mijn lichaam zitten me behoorlijk dwars. Maar daar ligt nu mijn focus niet.

Ik vind het heel zonde dat sporten bij een sportschool niet wordt vergoed. Want de bezoekjes aan de sportschool doen me meer goed dan welke therapie dan ook. Maar het kost ook wat, elke week drie keer meedoen met een small group training. Minder vaak gaan helpt niet voor mij, dan zit ik er niet lekker in. Het moet onderdeel van mijn routine zijn. En met drie keer in de week werkt dat voor mij.

En ja, je kan buiten en thuis gratis sporten. Maar dat lukt me niet. Ik heb een stok achter de deur nodig. Een tijdstip waarop er mensen op mijn aanwezigheid rekenen, een trainer die vertelt wat ik moet doen, me motiveert en inspireert.

Sporten is voor mij, op dit moment, het beste wat ik mezelf kan geven. Het is mijn reddingsboei. En die reddingsboei zou standaard vergoed moeten worden. Sporten voor je mentale gezondheid wordt écht onderschat.

Heb je mijn fotopagina al gezien?

Vergelijk jezelf niet met anderen

Ik wandel al twaalf dagen achter elkaar een rondje van vijf kilometer. Ook als het regent, ik heb een goede regenjas, en zelfs als ik écht geen zin heb. Het lukt me om toch te gaan.

Het is bij mij vaak alles of niets. Dus als ik één of twee dagen oversla, kan ik zo weer denken “laat ook maar”. En daarom sla ik geen dag over. Oké, heel soms eentje. Maar ik pak het dan de volgende dag moeiteloos weer op.

Ik loop elke keer hetzelfde rondje. Je zou kunnen zeggen dat dat saai is. Maar voor mij is dat op dit moment juist heel fijn. Ik hoef niet na te denken over de route, er is geen ‘short cut’ voor als ik geen zin meer heb, ik weet precies wat ik tegenkom en hoelang ik erover doe. Geen verrassingen en geen keuzestress dus.

Op social media zag ik mensen die schreven ‘vandaag een klein blokje om want ik ben echt heel moe’ of ‘ik liep een kinderachtige rondje’. En dan hadden ze vijf kilometer gelopen. Heel even baalde ik. “Een uur wandelen is dus voor haar een klein blokje om… en ik dacht dat ik goed bezig was…” Bijna raak ik weer uit het veld geslagen en voel ik me toch weer een mislukkeling. Heel even denk ik weer “laat ook maar” en wil ik m’n wandelschoenen weer aan de spreekwoordelijke wilgen hangen.

Maar, ik weet nu beter. Vergelijk jezelf nooit met een ander en vier jouw eigen overwinningen, hoe klein ook. Deze gedachte hou ik ook vast tijdens de small group trainingen in de sportschool. Dat ik daar sta is op dit moment al een hele prestatie. Dat anderen bij elke oefening minimaal het dubbele gewicht tillen dan ik doe, en ik dat twee jaar geleden met gemak ook deed, is hélemaal prima.

Ik ben trots op mijn kleine stapjes en die pakt niemand me meer af.

Niets doen is hard werken

Als je door mentale redenen uitvalt op je werk, krijg je het advies om ‘maar even rust’ te nemen. Vooral ‘niets moeten’. Dat is makkelijker gezegd en gedacht dan gedaan weet ik inmiddels. Het is een ingewikkeld proces.

Het ineens thuis zitten en niet werken, kostte me veel moeite. Ik had me een hele lange tijd volledig op m’n werk gestort om alles wat ik voelde maar niet te voelen. Werken was een goede afleiding van al mijn verdriet. Ik was zes dagen per week met m’n werk bezig. En ineens zat ik thuis en mocht, en kon, ik niet werken.

Dat ‘niets doen’ klinkt misschien fijn maar het bleek een moeilijke opgave want schuldgevoel nam de overhand. Mijn collega’s werkten gewoon door, iedereen werkte. En ik zat thuis ‘niets te doen’ en niets te ‘moeten’.

Maar ik moest ‘beter’ worden. En dus moest ik vanalles van mezelf. Zelfhulpboeken lezen voor tips en trics, ik kon me helemaal niet concentreren. Wandelen, en dan het liefst meteen na het opstaan. Sporten omdat dat nou eenmaal altijd goed voor je is. Koud afdouchen want dat zou je immuunsysteem een boost geven. Mediteren, intermittent fasting, journaling en meer van dat soort ‘hippe’ dingen om maar ‘beter’ te worden. En oh ja, het huis op orde houden, want tja ik was toch de hele dag thuis. Maar vaak genoeg was dit allemaal veel te hoog gegrepen.

Als het niet lukte om in de ochtend naar buiten te gaan, wat vaak het geval was, vond ik de dag mislukt. Als ik de koude douche toch écht niet lekker vond, vond ik mezelf een watje. Waar ik eerst met veel plezier sportte, sleurde ik mezelf nu met tranen in m’n ogen naar de sportschool. Omdat het moest van mezelf. De was ophangen hing als een donkere wolk boven mijn hoofd. Boodschappen doen was een opgave, überhaupt het begeven tussen mensen was een opgave. Ik voelde me in alles een mislukkeling omdat zelfs de kleine dingen een enorme opgave waren.

Het was, en is nog steeds, ontzettend vermoeiend. En dan heb ik het nog niet over alle emoties die boven kwamen. En niet te vergeten, een hoofd dat overuren draait en áltijd op zoek is naar wat goed voor me is. Buiten alle andere hersenspinsels die niet lijken te stoppen.

De maanden niet werken voelden helemaal niet als rust, want ik moest ‘beter’ worden en weer aan het werk. En dat vond de bedrijfsarts ook liet ze me weten. Want ja, het duurde nu wel lang. Nota bene in de periode dat het steeds slechter ging met mijn vader. Ze bedoelde het goed maar het viel verkeerd. Sindsdien voelde ik nog meer druk om weer ‘normaal’ te functioneren. Maar ik deed al zó hard m’n best. Het was zó vermoeiend. Elke dag moest ik zien door te komen. Dit gesprek met de bedrijfsarts heeft me even teruggegooid en de boel in mijn hoofd nog verwarrender gemaakt.

Stand van zaken nu is dat ik de controle wat losser kan laten. Misschien omdat ik gemerkt en geaccepteerd heb dat schuldgevoel het proces in de weg staat, dat de gesprekken met de psycholoog me inzichten geven.

Ik hoef niet meteen na het opstaan naar buiten te gaan, dat kan ook prima later op de dag. Sporten heb ik een paar keer afgezegd en daar voelde ik me niet ‘stom’ om. Alle ‘hippe’ selfcare middelen heb ik gelaten voor wat het is, dit hoeft niet voor iedereen te werken. En waarom iets doen wat je tegenstaat? Ik weet dat je soms juist wel iets moet doen omdat het je verder kan helpen, maar op dit moment moet ik niets ‘moeten’. En na vele maanden snap ik dit concept nu denk ik. Ik voel me nog altijd schuldig dat ik niet volledig werk maar ik kan me erbij neerleggen dat dat nu even niet gaat. En dit allemaal gaat met de bekende ups en downs.

Ook al duurt het allemaal langer dan de ‘gemiddelde’ tijd die staat voor ‘rust nemen’, mijn tijd komt weer. Dat weet ik zeker.

Leven zonder jou

Vandaag is het vier jaar geleden dat je overleed. Veel te vroeg. Jou verliezen kwam niet in mijn toekomstbeeld voor. We hoorden voor altijd samen. Zoveel gevoelens, zoveel woorden, zo weinig te zeggen behalve dat ik je nog elke dag ontzettend mis. Ik voel me niet compleet zonder jou.

Ik ben met D naar je bankje geweest, dat was fijn. ‘s Middags liep ik nog een rondje van 5 kilometer in de regen. Slaap lekker lief zusje.